Ośmiu na dziesięciu pytanych Polaków regularnie płaci w sklepach kartą, telefonem lub kodem BLIK – wynika z badania „Mobilny Portret Polaka”. Bank Millennium zapytał respondentów o rolę gotówki w ich życiu i ulubione metody płatności za zakupy, a eksperci banku wyjaśnili, skąd wynika popularność elektronicznego pieniądza.
„Mobilny Portret Polaka”
„Mobilny Portret Polaka” to badanie przygotowane na zlecenie Departamentu Public Relations Banku Millennium, które dostarcza szczegółowych i aktualnych danych na temat korzystania z telefonu, bankowości elektronicznej, stosunku do sztucznej inteligencji, zakupów online i bezpieczeństwa finansowego, a także ulubionych metod płatności za zakupy.
Wyniki badania pokazują, że szybkie płatności elektroniczne całkowicie zdominowały internet. Ponad 40 proc. badanych za zakupy online najczęściej płaci kodem BLIK (aż 55 proc. używa tej metody płatności przynajmniej od czasu do czasu), a 20 proc. – szybkim przelewem z bramki płatniczej (blisko połowa badanych płaci w ten sposób przynajmniej od czasu do czasu). Wśród pozostałych metod płatności respondenci wymienili: samodzielnie zlecany przelew, kartę do konta, kartę kredytową, cyfrowy portfel (m.in. Apple Pay lub Google Pay), odroczone płatności i PayPal.
Nowoczesne metody płatności
Jak wynika z badania „Mobilny Portret Polaka”, Polacy stawiają na nowoczesne metody płatności nie tylko w internecie. Aż 80 proc. respondentów deklaruje, że najczęściej płaci bezgotówkowo w sklepach stacjonarnych. Jakie metody płatności bezgotówkowych wybierają Polacy? Najczęściej kartę do konta (41 proc.) lub kartę kredytową (13 proc.), płatności telefonem z wykorzystaniem portfela cyfrowego, np. Apple Pay, Google Pay (12 proc.), płatności telefonem z wykorzystaniem BLIKA zbliżeniowego (7 proc.), kod BLIK (5 proc.), zegarek lub opaskę płatniczą (1 proc.).
— Te dane pokazują ogromny rozwój płatności bezgotówkowych w ostatnim czasie. Siedem lat temu przeprowadziliśmy pierwsze badanie „Mobilny Portret Polaka” i wówczas ponad 70 proc. respondentów twierdziło, że nigdy nie zapłaciło telefonem, a niemal 60 proc. nigdy nie użyło BLIKA. Zdaniem ekspertów jesteśmy w światowej czołówce pod względem wykorzystania nowoczesnych metod płatności i wyróżniamy się nawet na tle Europy. Z raportu opublikowanego w styczniu 2025 roku przez Europejski Bank Centralny i partnerów wynikało, że gotówka w strefie euro trzyma się mocno, bo wykonano w ten sposób aż 52 proc. transakcji. U nas widać odwrotną tendencję — mówi Iwona Jarzębska, dyrektorka Departamentu Public Relations w Banku Millennium.
Badanie dostarcza również informacji o tym, dlaczego Polacy coraz częściej rezygnują z gotówki. Wskazują na wygodę płatności bezgotówkowych – 23 proc. z nich po prostu nie lubi płacić gotówką, a 10 proc. stwierdza nawet, że dla nich gotówka mogłaby nie istnieć.
— W Polsce popularność płatności bezgotówkowych wynika z kilku kluczowych czynników. Po pierwsze rozwój technologii płatniczej jest na bardzo wysokim poziomie. Korzystamy z najnowocześniejszych rozwiązań, które są szybkie i bezpieczne. Swoją zasługę miała też szeroka implementacja płatności zbliżeniowych, które są znacznie wygodniejsze. Po drugie terminale płatnicze są powszechnie dostępne, nawet w niewielkich sklepach i punktach usługowych, a przedsiębiorcy byli i są aktywnie zachęcani do ich instalowania. Po trzecie, cała płatnicza rewolucja nie dokonałaby się, gdyby nie podejście Polaków, którzy chętnie korzystają z nowych technologii i są otwarci na innowacje finansowe – wyjaśnia Tomasz Perski, kierownik Zespołu Rozwoju Rozwiązań dla Klienta – Karty i płatności w Departamencie Bankowości Elektronicznej w Banku Millennium.
Wyniki badania jak najchętniej płacimy ?
Z badania wynika, że większość Polaków podchodzi do istnienia gotówki praktycznie. 54 proc. respondentów płaci czasem gotówką, a czasem kartą, kodem BLIK czy telefonem. Jak to tłumaczą? Co trzeci respondent deklaruje, że gotówką posługuje się tylko wtedy, gdy zapłacenie w innej formie nie jest możliwe. 39 proc. badanych kieruje się swoją wygodą albo płaci w taki sposób, w jaki akurat ma pieniądze – czasem gotówką, czasem bezgotówkowo. Z kolei 44 proc. uczestników badania podchodzi do kwestii płatności pragmatycznie i uważa, że zawsze warto mieć trochę gotówki na wszelki wypadek.
Ponad 60 proc. respondentów twierdzi, że sięga po gotówkę od czasu do czasu w sklepach stacjonarnych. Gotówka jest też drugim najpopularniejszym sposobem płatności po karcie do konta. Aż 20 proc. respondentów podaje, że to dla nich główna metoda płatności w sklepie.
Skąd to przywiązanie do tradycyjnego portfela? 25 proc. badanych uważa, że płacąc gotówką ma większą kontrolę nad wydatkami. 12 proc. respondentów z taką metodą płatności czuje się bezpieczniej, bo obawia się kradzieży karty i pieniędzy z konta. W gotówce Polacy trzymają też oszczędności – przyznaje się do tego co 10. respondent.
Badanie „Mobilny Portret Polaka” zrealizował w dn. 25-29 października 2024 roku Ogólnopolski Panel Badawczy Ariadna na zlecenie zespołu Public Relations Banku Millennium na reprezentatywnej próbie 1068 osób metodą CAWI.