Choć tworzą podwaliny sektora, mikrofirmy z branży TSL z trudem wiążą koniec z końcem – taki obraz finansów przewoźników i spedycji wyłania się z raportu Finansowy Indeks Branży TSL 2025 Transcash.eu. Wnioski z publikacji, która ukaże się we wrześniu, bazują na badaniu prowadzonym wśród przedstawicieli firm związanych z sektorem.
Sukces branży tworzą najmniejsi
Generuje 7% PKB, zajmuje pozycję europejskiego lidera i nieustannie rośnie – polska branża TSL nie ma sobie równych, a jej sukces budują najmniejsze firmy. Niemal 70% polskich firm przewozowych i spedycyjnych zatrudnia do 49 osób, w tym aż 41% to przedsiębiorstwa mające nie więcej niż 10 pracowników*.
– Rozdrobnienie sektora wpływa na ogromną konkurencję w walce o zlecenia, co w realiach malejących stawek i pogarszającej się koniunktury sprawia, że zwłaszcza małe firmy są zmuszone do działania na granicy opłacalności. W takich warunkach nawet chętni i zdolni do inwestycji i powiększania flot podejmują ogromne ryzyko, zwłaszcza w obliczu regularnego wzrostu kosztów działalności. Pod tym względem w branży panuje pełna zgoda – wzrost kosztów o co najmniej 10% od początku bieżącego roku zadeklarowała ponad 60% ankietowanych Finansowego Indeksu Branży TSL 2025 – zauważa Milena Kalinowska, Lider Obszaru Marketingu i e-Commerce w Transcash.eu.
Mała firma, duży kłopot?
Jak wynika z raportu „Finansowy Indeks Branży TSL 2025”, najmniejsze firmy mają realne problemy z bieżącym utrzymaniem działalności. Ponad 30% niewielkich przewoźników przyznało, że jest w stanie się utrzymać, ale nie osiąga zysku, a tyle samo deklaruje, że ich przychody bywają zbyt małe, by pokryć bieżące koszty.
Wśród spedycji w tym względzie panuje polaryzacja. Nasi ankietowani z tej grupy równie często wskazywali na realne trudności z pokryciem kosztów działalności i generowaniem zysków, jak i na całkowity brak problemów i regularne oszczędzanie. Odsetek spedycji deklarujących problem z pokryciem wszystkich wydatków wyniósł 37%, a utrzymujących się bez zysku – nieco ponad 30%.
Myto i płace w górę, nastroje w dół
Małe firmy transportowe rzadko miewają poduszkę finansową która pozwoliłaby przetrwać trudniejszy okres. Głównym składnikiem ich majątku są pojazdy niezbędne do prowadzenia bieżącej działalności. Małe spedycje w większości deklarowały posiadanie oszczędności w gotówce obok pojazdów, a niewielka część wskazywała na majątek wieloskładnikowy. Sposobem na „spięcie” budżetów najmniejszych firm z branży TSL jest zewnętrzne finansowanie, bardzo popularne zarówno wśród przewoźników, jak i spedycji. Do najchętniej wybieranych usług należą leasing, faktoring i kredyt obrotowy, choć spora grupa spedycji deklaruje, że w ogóle nie sięga po finansowanie zewnętrzne.
Wśród wydatków, które wzrosły najmocniej w pierwszych miesiącach 2025 roku przedstawiciele mikrofirm z grupy przewoźników najczęściej wskazywali na koszty serwisu i utrzymania pojazdów, które wymieniło aż 40% ankietowanych. Na dalszych miejscach znalazły się wynagrodzenia kierowców i opłaty drogowe. Te ostatnie rosną w związku z koniecznością uwzględnienia opłat za emisję CO2 w strukturze myta. U spedycji tę listę uzupełniają koszty finansowe związane z obsługą usług finansowych.
Stabilność wzrasta z zatrudnieniem
Stabilność finansowa rośnie wraz z wielkością firmy – ankietowani zatrudnieni w małych firmach z obu grup (do 50 osób) z obu rzadko deklarowali problemy z pokryciem bieżących wydatków, a w skład majątku najczęściej zaliczali zarówno pojazdy, jak i nieruchomości. Posiadanie oszczędności przez firmy z tej grupy nie jest jednak normą, a ich płynność również opiera się na zewnętrznym finansowaniu.
Znacznie lepiej wygląda finansowy krajobraz największych firm z sektora TSL. Duże przedsiębiorstwa transportowe nie mają problemu z pokryciem bieżących wydatków i gromadzeniem oszczędności. co zadeklarowało blisko 70% z nich. W przypadku spedycji przychody w dużej mierze pokrywają wydatki, a niemal 40% regularnie gromadzi oszczędności. Niemal ten sam odsetek przewoźników przyznał, że obok pełnego pokrycia wydatków osiąga regularne zyski, podobnie jak blisko 60% spedycji.
Rozwój firmy koreluje ze wzrostem kosztów
W przypadku największych firm transportowych wzrost kosztów prowadzenia działalności obejmuje przede wszystkim serwis i utrzymanie flot, co dotyczy blisko 67% ankietowanych. Na dalszych pozycjach znalazły się ubezpieczenia i opłaty drogowe, a następnie paliwo oraz wynagrodzenia kierowców. Wśród spedycji, które rzadziej dysponują własnymi flotami, na czoło wzrostów wysunęły się koszty powiązane z organizacją transportu, w tym wynagrodzenia kierowców (prawie 36 proc. wskazań), opłaty drogowe i paliwo.
Można więc założyć, że wzrost kosztów jest wypadkową rozwoju działalności czyli powiększania flot oraz ich załogi. Zarówno małe, jak i duże firmy chętnie sięgają po leasing, ale najwięksi gracze z grupy przewoźników niechętnie wspierają się innymi formami finansowania – wolą polegać na środkach własnych. Duże spedycje zdecydowanie częściej korzystają z produktów finansowych. Sporą popularnością w tej grupie cieszą się kredyt obrotowy, limit w koncie oraz faktoring.
Finansowy Indeks Branży TSL 2025
Raport Transcash.eu „Finansowy Indeks Branży TSL 2025” to druga edycja badania autorstwa specjalistów z Transcash, dostawcy usług faktoringowych dla branży TSL.
– Wyniki drugiej edycji naszego badania ponownie potwierdziły, że zatory płatnicze i długie terminy spłaty są największym hamulcem rozwoju firm z branży TSL. Ponad 60% naszych ankietowanych przyznało, że te czynniki najmocniej wpłynęły na ich płynność w pierwszych miesiącach 2025 roku. Obok mierników typowo finansowych, w naszym raporcie omawiamy też stosunek branży do elektryfikacji flot oraz wpływ relacji przewoźników i spedycji na ich finanse – wylicza Milena Kalinowska z Transcash.eu.
„Finansowy Indeks Branży TSL 2025” ukaże się na początku września 2025 roku i uwzględni zarówno zbiorcze dane o kondycji finansowej firm z branży transportowej, jak i ocenę sytuacji przewoźników i spedytorów z uwzględnieniem specyfiki ich działalności. Patronem medialnym publikacji jest serwis informacyjny dla branży TSL – Trans.info.
*Źródło danych: Transport drogowy w Polsce 2024/2025, SpotData na zlecenie związku pracodawców Transport i Logistyka Polska.
