Komisja Europejska i polski rząd zajęły na rozprawie w TSUE jednoznaczne stanowisko:
- WIBOR nie podlega kontroli zgodności z dyrektywą konsumencką 93/13, a konsument na żadnym etapie nie został wprowadzony w błąd.
- Bank spełnił obowiązek informacyjny wymagany przepisami unijnymi. Nie ma podstaw do informowania o technicznej metodzie wyznaczania wskaźnika.
- WIBOR jest wskaźnikiem zgodnym z prawem unijnym i krajowym. To kluczowy wskaźnik referencyjny objęty zaostrzonym nadzorem regulacyjnym, zgodny z Rozporządzeniem BMR.
Rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości
W środę 11 czerwca odbyła się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotycząca wskaźnika WIBOR, na którym oparte są kredyty złotowe o zmiennej stopie oprocentowania. Sędziowie TSUE wysłuchali stanowisk uczestników postępowania. W trakcie rozprawy poinformowano, że Rzecznik Generalny przygotuje opinię, która ma zostać przedstawiona 11 września 2025 r. Nie ma w tym nic zaskakującego – taka opinia sporządzana jest w większości przypadków, które toczą się przed TSUE. Wyrok Trybunału zostanie wydany najwcześniej kilka miesięcy po ogłoszeniu wspomnianej opinii Rzecznika Generalnego.
Przedstawiciel Komisji Europejskiej zaznaczył, że sprzeczne z celem regulacji BMR byłoby badanie zgodności wskaźnika WIBOR z dyrektywą konsumencką. Prowadziłoby to do podważenia całego systemu wskaźników referencyjnych w Unii Europejskiej. Podkreślił również, że przepisy BMR zostały przyjęte w interesie publicznym, gwarantują równowagę stron i – co kluczowe – wysoki poziom ochrony konsumentów. Banki, stosując wskaźniki objęte BMR, działają zgodnie z prawem. Obowiązek informacyjny został przez bank spełniony zgodnie z przepisami prawa. Nie ma podstaw, by wymagać od banków szczegółowego informowania konsumentów o technicznych aspektach wyznaczania wskaźnika.
WIBOR, jako kluczowy wskaźnik referencyjny
Reprezentant rządu RP z kolei zaakcentował, że polska ustawa o kredycie hipotecznym ściśle reguluje zasady ustalania zmiennego oprocentowania i zapewnia wysoki poziom ochrony konsumenta. WIBOR, jako kluczowy wskaźnik referencyjny w świetle przepisów unijnych, nie powinien być dodatkowo oceniany przez sądy krajowe. Dopuszczenie takiej kontroli uderzałoby w zaufanie do jednolitego rynku finansowego i rodziłoby ryzyka także dla samych konsumentów.
W podobnym tonie wypowiedział się przedstawiciel rządu portugalskiego. Wskazał, że w sprawie chodzi o umowę konsumencką opartą na wskaźniku wpisanym na wykaz kluczowych wskaźników przyjęty przez Komisję Europejską , co potwierdza jego zgodność z unijnym prawem. Zaznaczył również, że zmienna stopa procentowa, oparta na dozwolonym wskaźniku, nie generuje dla konsumenta ryzyka.
Stanowiska wyżej wymienionych podmiotów są w pełni zgodne z wielokrotnie wyrażanym stanowiskiem sektora bankowego i krajowych regulatorów – nie ma żadnych podstaw do tego, by badać WIBOR i podważać jego rzetelność, wiarygodność i zgodność z prawem. Jest on wskaźnikiem obiektywnym, rynkowym i zależnym przede wszystkim od polityki pieniężnej banku centralnego. Ustalanie WIBOR jest w pełni transparentne i jawne.
Konkludując, nie ma możliwości zakwestionowania ani samego WIBOR, ani umów odnoszących się do tego wskaźnika. Znajduje to pełne odzwierciedlenie w orzecznictwie polskich sądów, które we wszystkich dotychczasowych prawomocnych wyrokach oddaliły zarzuty wobec umów opartych na WIBOR.
