Po kryzysie ekonomicznym z 2009 roku i chwilowym tąpnięciu rynek kredytowy szybko zaczął się odbudowywać. Dotyczy to także kredytów konsumenckich oraz tzw. chwilówek udzielanych również przez Internet. Obecnie w tych obszarach odnotowywane są historyczne rekordy. Zgodnie z danymi GUS w pierwszym półroczu 2014 r. wartość udzielonych pożyczek na całym rynku pozabankowym wzrosła o 68,3%. Za tym jednakże nie idzie dostateczny wzrost świadomości i wiedzy z zakresu finansów osobistych.
Polacy nadal nie potrafią zarządzać swoimi portfelami
Wartość zadłużania się Polaków nadal rośnie, osiąga wręcz rekordowe wartości – według danych BIG InfoMonitor łączna kwota zaległych płatności Polaków wynosi aż 41,55 mld zł, w stosunku do 2013 r. oznacza wzrost o 1,1 mld zł. To samo źródło mówi również o liczbie 2,38 mln klientów, którzy mają status „podwyższonego ryzyka”. Średnie zaległe zadłużenie wynosi 17 417 zł. Zasadniczo aż 6,2% Polaków nie reguluje swoich zobowiązań w terminie. W przypadku tzw. chwilówek, odsetek przeterminowanych pożyczek jest jeszcze większy, gdyż wynosi 8,97%2. Są to bardzo duże wartości i należy spodziewać się, że będą jeszcze wzrastać w wyniku dalszego trendu na rynku kredytowym i pożyczkowym. Z tego też względu należy kłaść zdecydowany nacisk na edukację finansową oraz zwracanie uwagi na najważniejsze zasady podczas zaciągania pożyczek.
Pożyczka czy kredyt to poważna decyzja, dlatego z każdą umową należy zapoznać się z odpowiednią rozwagą. Zadłużanie się koniecznie musi zostać poprzedzone dogłębną analizą możliwości finansowych, potrzeb, a także podsumowaniem ciążących na nas zobowiązań. W skrócie należy stworzyć zarys naszej realnej sytuacji, możliwości oraz ograniczeń. Jest to podstawa przy podejmowaniu jakichkolwiek istotnych decyzji w związku z domowymi finansami – zwraca uwagę Monika Krawczyk, Zastępca Dyrektora NetCredit. – Warto także zweryfikować swoją historię kredytową, gdyż w sposób istotny wpływa ona na planowane przez nas dalsze zadłużanie się. Na przykład nadszarpnięcie wiarygodności wynikające z negatywnego wpisu do KRD (Krajowego Rejestru Długów) może wpłynąć na pogorszenie się warunków oferowanego kredytu lub nawet uniemożliwić jego wzięcie – dodaje.
Żelazne zasady podczas brania pożyczki
Jeśli uznamy, że pożyczka krótkoterminowa jest nam obecnie potrzebna, a analiza własnej sytuacji ekonomicznej wypadnie pozytywnie, należy przestrzegać kilku kluczowych zasad.
1. Odpowiedni i dopasowany wybór
Każda osoba zaciągająca pożyczkę robi to ze względu na różne potrzeby – mogą być to np. wakacje, zakupy czy ważna uroczystość rodzinna. Sam cel zadłużania się, a także indywidualna sytuacja i możliwości finansowe klienta determinują optymalną ofertę. Dlatego też w miarę możliwości należy poczynić maksymalne rozeznanie
w dostępnej ofercie rynkowej. Dla jednego klienta najważniejsza będzie możliwa wysokość pożyczki, dla drugiego warunki spłaty czy całkowity koszt pożyczki. Stąd szukając najlepszego dla siebie rozwiązania należy zapoznać się
z co najmniej kilkoma ofertami.
2. Dokładne czytanie
Podejmując się zobowiązania finansowego koniecznie trzeba upewnić się, że umowa wraz ze wszystkimi aneksami jest w pełni zrozumiała. Przede wszystkim chodzi o warunki spłaty i wszystkie ewentualne koszty oraz kary. Jeśli wystąpią jakiekolwiek wątpliwości należy wstrzymać się z zawieraniem umowy do czasu wyjaśnienia wszystkich niezrozumiałych punktów. Warto w takich sytuacjach radzić się ekspertów, doradców kredytowych.
3. Wyliczenie kosztu pożyczki
Niestety zdarzają się umowy pożyczkowe napisane w dość niejasny sposób. Dlatego oprócz dokładnego przeczytania umowy oraz warunków na jakich zaciąga się dług, bardzo istotne jest podliczenie pełnych kosztów
z tym związanych – oprocentowania, ewentualnej prowizji, ubezpieczenia i innych możliwych opłat. Dlatego też warto pamiętać, że niższe oprocentowanie danej oferty nie zawsze gwarantuje, że sam kredyt będzie tańszy niż
w innych ofertach.
4. Dialog i otwartość
Warto pamiętać, że zawsze rzetelne firmy pożyczkowe traktują swoich klientów po partnersku. Dlatego też można spróbować negocjować z instytucją, w której chcemy się zadłużyć. Nie zawsze jest to możliwe czy wykonalne, ale zawsze istnieje szansa, że w ramach partnerskiej rozmowy uda się uzyskać jeszcze korzystniejsze dla nas warunki. Oczywiście klienci, którzy mają z daną firma pozytywną historię współpracy zwykle mogą również liczyć na lepszą ofertę. Również zawsze na wypadek ewentualnych problemów finansowych, komunikacja i dialog z pożyczkodawcą może tylko przyczynić się do szczęśliwego rozwiązania sprawy, np. poprzez zmianę warunków spłaty zadłużenia. Jakość obsługi klienta i otwartość na dialog firmy pożyczkowej powinna stanowić również jeden z ważniejszych czynników mówiących klientowi, czy chce wiązać się właśnie z tym podmiotem. Jeśli odczuwamy pewien dyskomfort pod tym względem, a warunki rezygnacji od umowy są zawiłe, niejasne lub po prostu nie proklienckie (np. w umowie są zapisane wysokie kary finansowe za odstąpienie od umowy), powinno powodować to „zapalenie się czerwonej lampki”.
Zastanawiając się, w której firmie wziąć pożyczkę warto zwrócić uwagę na to jak ona funkcjonuje i jaki ma od początku stosunek do klienta. Jeśli widzimy brak profesjonalizmu, np. luki w umowie lub niepełne informowanie o jej warunkach, lepiej odstąpić od współpracy z takim podmiotem, ponieważ oznacza to, że nie działa ona zgodnie
z Kodeksem Dobrych Praktyk – mówi Monika Krawczyk, zastępca dyrektora NetCredit, firmy będącej członkiem ZFP.
5. Reklama a rzeczywistość
Ważnym czynnikiem, na który należy zwrócić uwagę jest także sposób, w jaki komunikuje się z konsumentami dana firma. Jeśli przekaz reklamowy nie pokrywa się z rzeczywistymi warunkami zaproponowanymi w umowie powinniśmy mieć poważne wątpliwości czy z daną firmą współpracować. Wprowadzanie w błąd, pomijanie istotnych informacji czy ich bagatelizacja są jasnym ostrzeżeniem i powinny automatycznie wpływać na wzrost ostrożności.
W przypadku wątpliwości czy dana firma pożyczkowa jest wiarygodna i działa legalnie, a udzielanie pożyczek dla konsumentów jest jej podstawową działalnością gospodarczą, możemy skorzystać z ogólnie dostępnego Rejestru Firm Pożyczkowych (www.rfp.org.pl). Został stworzony przez Związek Firm Pożyczkowych (ZFP) i ma charakter informacyjny. Zawiera takie dane jak: NIP, REGON, kapitał zakładowy, formę prawną, dane kontaktowe oraz krótki opis firmy pożyczkowej – podpowiada Monika Krawczyk.
Pomoc i ochrona Państwa
Należy również pamiętać, że zawsze możemy liczyć na pomoc ze strony instytucji publicznych stojących na straży praw konsumentów. Na wypadek wszelkich wątpliwości warto zapoznać się z informacjami przekazywanymi przez Rzecznika Praw Konsumenta, a także przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (www.uokik.gov.pl). Zawsze także warto poradzić się wyspecjalizowanego doradcy finansowego lub prawnika. Najważniejsza jednakże jest przemyślana decyzja czy właśnie teraz powinno się w ogóle brać pożyczkę.
