Jaki był miniony rok dla Polaków z finansowego punktu widzenia?
Rekordowa inflacja, rosnące ceny energii i paliw oraz wysokie oprocentowanie kredytów sprawiły, że życie przeciętnego konsumenta w 2023 roku było niezwykle trudne. Co trzeci ankietowany przez Krajowy Rejestr Długów Polak deklarował, że jego oszczędności w ostatnim okresie zmalały, a musiał po nie sięgnąć głównie, by pokryć bieżące wydatki. Rosło też zadłużenie notowane w Krajowym Rejestrze Długów. Statystyczny konsument miał do oddania 20,3 tys. zł. To dowód, że pogarszała się przede wszystkim sytuacja tych, którzy już wcześniej odczuwali kłopoty.
Rekordy biły również dane o bankructwach. W 2023 roku sądy ogłosiły 21 tys. upadłości konsumenckich, wynik jakiego nie było jeszcze w historii. Większość z tych wniosków dotyczyło problemów finansowych, które miały swój początek w latach 2021-2022. Na szczęście grudzień przyniósł już niewielki spadek zadłużenia wśród konsumentów. Ten trend powinien się pogłębiać w 2024 roku, ale liczba dłużników nadal będzie spora.
Jaki zatem będzie 2024 rok dla portfeli konsumentów?
W przypadku konsumentów widzimy, że już zwiększa się siła nabywcza ich pensji, w ostatnim czasie wzrosty wynagrodzeń zaczęły wyprzedzać inflację. Przewidywany w związku z tym wzrost konsumpcji będzie nie tylko silnym impulsem pobudzającym gospodarkę, ale sprawi też, że wzrośnie dyscyplina płatnicza. Z naszego ponad 20-letniego doświadczenia wynika, że gdy Polakom przybywa pieniędzy w portfelach, są bardziej skłonni do spłacania swoich zobowiązań. Wzrost siły nabywczej pensji sprawi, że konsumenci będą mieli więcej gotówki na bieżące wydatki, ale także na uregulowanie kredytów i pożyczek.
Będąc przy temacie zobowiązań finansowych konsumentów, nie sposób nie spytać, jaki był 2023 rok dla firm pożyczkowych? Co było największym wyzwaniem dla tej branży?
Końcówka roku 2022 oraz cały rok 2023 były niewątpliwie czasem intensywnych zmian, ale także wyzwań dla sektora pożyczek pozabankowych oraz odroczonych płatności. Nowe regulacje ustawy antylichwiarskiej, których pierwsza część zaczęła obwiązywać już 18 grudnia 2022 roku, polegały na obniżeniu limitów kosztów pozaodsetkowych, znacznie ograniczając rentowość sprzedaży pożyczek. Część firm pożyczkowych nie przetrwała tych zmian, zamykając biznes lub całkowicie zmieniając profil działalności. Reszta firm musiała dostosować swoje produkty do nowych limitów, co nie było łatwym zadaniem. Jednak pracując z tym sektorem wiele lat, obserwuję jego dynamikę i elastyczność i widzę, jak szybko reaguje i dostosowuje się do nowych realiów. W maju 2023 roku weszła w życie druga część regulacji, dotycząca badania zdolności kredytowej klientów. Kolejny raz firmy pożyczkowe zobligowane były do zmiany swoich procesów udzielania finansowania i poszukiwania nowych rozwiązań. Druga część roku była zatem równie trudna, aczkolwiek sektor poradził sobie i z tymi zmianami, powoli zwiększając swoją sprzedaż, co było widoczne już w sierpniu.
Jakie są prognozy na kolejne miesiące dla tego sektora usług? Jakie nowe obowiązki stoją przed firmami pożyczkowymi?
Nowy rok moi klienci witają już w nieco spokojniejszej atmosferze, po dobrej końcówce 2023, przygotowując się do spełnienia kolejnych wymagań ustawy antylichwiarskiej, a mianowicie rozpoczęcia nadzoru KNF nad instytucjami pożyczkowymi. Firmy pożyczkowe mają także na uwadze kolejne regulacje, bowiem od 1 czerwca 2024 roku obowiązywać ich będą przepisy w postaci ustawy z dnia 7 lipca 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości, które przewidują obowiązek sprawdzenia, czy PESEL jest zastrzeżony przed udzieleniem finansowania.
Jakie usługi dla sektora pożyczek pozabankowych oferuje Krajowy Rejestr Długów? Z czego najchętniej korzystają?
Pozostając w stałej relacji z klientami i słuchając ich potrzeb, Krajowy Rejestr Długów jako strategiczny partner sektora pożyczek i jednocześnie zaufany dostawca wymieniony w ustawie, reaguje i wspiera klientów w tym trudnym czasie. W dalszym ciągu weryfikacja w bazie danych KRD stanowi ważny element procesu badania ryzyka kredytowego, aby upewnić się, czy potencjalny klient nie jest notowany jako dłużnik. Dodatkowo, zarówno KRD, jak i Kaczmarski Group, stale poszerzają portfolio swoich produktów, oferując m.in. dostęp do weryfikacji w bazach ministerialnych czy udostępniając możliwość skorzystania z rozwiązań otwartej bankowości w postaci Easy Check.
Idziemy znaczniej dalej, pomagając naszym klientom w spełnieniu wymagań ustawy, dlatego też w 2023 roku zbudowaliśmy specjalnie dla sektora pożyczkowego usługę w postaci skróconej wersji raportu KRD z informacją o braku bądź istnieniu zaległości powyżej 180 dni, notowanych w KRD. Dokument udostępniany jest w formacie pdf i może być wykorzystany celach dowodowych. Narzędzie to udostępniliśmy klientom bezpłatnie, wspierając ich doraźną potrzebę. Kolejnym krokiem i odpowiedzią na dalsze wymogi regulacyjne naszych klientów, będzie usługa dostępu do rejestru zastrzeżeń numerów PESEL.
Anita Weiland – Menedżer ds. Klientów Strategicznych w Krajowym Rejestrze Długów. Posiada ponad 15-letnie doświadczenie w sektorze finansowym. Kieruje się zasadą, że usatysfakcjonowani klienci to największy kapitał każdego przedsiębiorstwa. W Departamencie Klienta Strategicznego pracuje od 10 lat, odpowiadając m.in. za rozbudowę systemu oceny ryzyka transakcji oraz rozbudowę systemu informacji pozytywnej. Od 2017 roku rozwijała współpracę KRD BIG S.A. z branżą pożyczkową oraz szeroko rozumianym fintech. Obecnie odpowiada za relacje KRD z sektorem: pożyczek pozabankowych, pośrednictwa finansowego oraz e-commerce.