Z badań przeprowadzonych na zlecenie Federacji Konsumentów i Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego wynika, że Polacy nie chcą się zadłużać. 57 proc. badanych nie przewiduje zaciągnięcia zobowiązania finansowego w najbliższych trzech miesiącach. Obecna sytuacja gospodarcza nie sprzyja jednak oszczędzaniu. Z przeprowadzonego badania wynika, że czterech na pięciu badanych w ostatnim roku odnotowało zwiększenie się comiesięcznych kosztów życia w gospodarstwie domowym.
Rosnące wydatki i topniejące oszczędności nie sprzyjają gospodarstwom domowym. Aż 57 proc. ankietowanych wskazuje że zgromadzone oszczędności wystarczą na okres jedynie do trzech miesięcy. Tylko 14 proc. z nas za zgromadzone oszczędności utrzyma się przez co najmniej rok. Co trzeci ankietowany Polak planujący zadłużenie wskazuje, że dzięki pozyskanym środkom sfinansuje bieżące wydatki.
Ponad połowa Polaków zakłada, że ich poziom życia obniży się w ciągu najbliższych trzech miesięcy. Czterech na pięciu badanych odnotowało wzrost opłat i rachunków w gospodarstwie domowym w ciągu ostatnich 12 miesięcy, natomiast problemy ze spłatą stałych miesięcznych zobowiązań dostrzega co szósty badany. Może to oznaczać, że w najbliższym czasie konsumenci będą poszukiwać możliwości dodatkowego finansowania – podkreśla Agnieszka Wachnicka, Prezes Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego.
Mimo że nie chcemy, to się zadłużamy
W ciągu ostatnich 12 miesięcy niemal co trzeci badany próbował zaciągnąć kredyt, pożyczkę lub inne zobowiązanie finansowe. Zdecydowanie najpopularniejszym produktem finansowym okazały się zakupy ratalne – aż 10 proc. respondentów deklaruje, że w ten sposób chciało sfinansować swoje wydatki. Podobny odsetek starał się uzyskać kredyt w banku (9 proc.) lub pożyczkę w tego typu instytucji (8 proc.). Natomiast 7 proc. z prośbą o wsparcie finansowe zwróciło się do rodziny i znajomych.
Przeważająca część respondentów próbujących uzyskać zakup produktu na raty, otrzymała tę formę finansowania (92 proc.). W przypadku pożyczek od rodziny, także zdecydowana większość badanych (89 proc.) mogła cieszyć się pozytywną decyzją. Niespełna 8 proc. ankietowanych, pomimo starań, nie pozyskało finansowania.
Jeśli chcemy pożyczać, to na bieżące wydatki
Niemal co dziesiąty badany przewiduje zaciągnięcie zobowiązania w ciągu kwartału od badania, a co czwarty nie wyklucza takiej możliwości. Możliwość wzięcia pożyczki częściej wykluczają osoby powyżej 55. roku życia – niemal połowa z nich jasno zadeklarowała, że nie zamierza zaciągnąć zobowiązania w ciągu najbliższych trzech miesięcy.
Co trzeci badany planujący wziąć pożyczkę chce ją przeznaczyć na bieżące wydatki. Częściej deklarowali tak respondenci, którzy nie oszczędzają, a także ci o słabszej sytuacji materialnej. Na drugim miejscu znalazły się rachunki (31 proc.). Tę odpowiedź także chętniej wskazywały osoby, które swoją kondycję finansową oceniają jako słabszą. Podium zamyka remont mieszkania (28 proc.).
Popularnym celem jest także organizacja świąt, którą wskazał co czwarty badany myślący o zaciągnięciu zobowiązania.
Badanych zapytano także, czy rozważają zadłużenie w celu utrzymania dotychczasowego poziomu życia. Tylko 8 proc. osób deklaruje chęć wzięcia pożyczki z tego powodu. Kolejne 24 proc. nie wyklucza, że zdecyduje się na taki krok. Możliwość podjęcia zadłużenia częściej odrzucają osoby w wieku 55 lat i więcej – ponownie około połowa badanych z tej grupy wiekowej twierdzi, że nie zaciągnie zobowiązania w celu utrzymania standardu życia.
Seniorzy są grupą, którą najbardziej sceptycznie podchodzi do zadłużania. Nie tylko najbardziej zdecydowanie odrzucają możliwość zaciągnięcia zobowiązania w przyszłości, ale także najrzadziej wnioskowali o kredyt lub pożyczkę w ciągu ostatniego roku – zauważa Agnieszka Wachnicka.
O badaniu:
Badanie zrealizowano w październiku 2022 na reprezentatywnej próbie 1024 Polaków. Więcej informacji na temat badania dotyczącego nastrojów i doświadczeń konsumentów na polskim rynku finansowym można znaleźć w raporcie “Dlaczego Polakom grozi wykluczenie finansowe” dostępnym na stronie Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego.
