Bieżący raport o sektorze instytucji pożyczkowych obejmuje syntetyczne dane przekazane przez 14 firm, Członków Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, dotyczące pożyczek na cele konsumpcyjne. Poniżej prezentujemy ciekawsze fragmenty raportu odnosząc się do ważniejszych liczb i trendów.
Członkowie KPF z sektora instytucji pożyczkowych
Zgodnie z najnowszymi wynikami, Członkowie KPF z sektora instytucji pożyczkowych udzielili w 2018 roku 775,2 tys. pożyczek na cele konsumpcyjne o łącznej wartości 2,12 mld PLN. Wartość portfela na koniec roku osiągnęła poziom 2,28 mld PLN, odnotowując wzrost względem stanu sprzed roku o 22,2%. Wzrost kontynuuje również średnia wartość pożyczki, która w minionym roku wynosiła 2,74 tys. PLN.
W roku ub. wyraźnie było widać ożywienie w segmencie kredytów ratalnych i gotówkowych, a więc tej części rynku, na której instytucje pożyczkowe mogą konkurować z bankami. Warto jednak dodać, że o ile dynamika sprzedaży kredytów gotówkowych w 2018 r. mierzona liczbą udzielonych kredytów była wyższa niż w 2017 r., to w segmencie kredytów ratalnych ożywienie miało miejsce do sierpnia ub.r., w samym zaś IV kwartale ich sprzedaż była niższa niż w 2017 roku (Kredyt Trendy. Raport półroczny Biura Informacji Kredytowej. Rok 2018, Biuro Informacji Kredytowej).
Na koniec 2018 roku 8,12 mln osób obsługiwało kredyt gotówkowy bądź ratalny. Należności z tego tytułu za ten sam okres wzrosły do 170,5 mld PLN, co w porównaniu z rokiem 2017 oznacza wzrost o ponad 11%7. Banki i SKOKi udzieliły łącznie w 2018 r. 7,5 mln sztuk kredytów konsumpcyjnych na łączną wartość ponad 84 mld PLN, z czego 70,7 mld PLN to gotówkowe, a 13,4 mld – ratalne. W porównaniu do roku 2017 dynamika wzrostu wartości wynosiła w obu rodzajach kredytów 7%. Na szczególną uwagę zasługują kredyty gotówkowe, gdzie od 2016 roku rośnie zarówno liczba udzielonych kredytów, jak i ich wartość.
W porównaniu do roku 2017 liczba udzielonych kredytów gotówkowych wzrosła z 3,7 do 3,9 mln (4,5%), zaś wartość z 66,2 mld do 70,7 mld PLN, czyli o 6,8%. Warto podkreślić, że jest to wskaźnik dynamiki ponad dwukrotnie większy niż w latach 2016 i 2017. Jeszcze większa jest różnica w dynamice zmian liczby kredytów – 0,1% w latach 2017/2016 i 4,5% w 2018/20178. Jeśli weźmiemy pod uwagę wskaźnik procentowy wzrostu ogólnej liczby kredytów konsumpcyjnych na poziomie 2,8% i porównamy do wskaźnika w segmencie gotówkowym, to widać, że największy wkład mają właśnie kredyty gotówkowe.
Spadek liczby udzielonych pożyczek
Na obu rynkach (pożyczkowym i kredytów gotówkowych) rośnie przeciętna wartość zobowiązań klientów głównie na skutek malejącej liczby udzielonych pożyczek i/lub kredytów. To, co różni, wynika z kształtowania się zmian wartości przeciętnych – dynamika zmian w okresie 2016–2018 była jednocyfrowa dla rynku bankowego oraz dwucyfrowa dla pożyczek niebankowych. Te ostatnie we wskazanym okresie corocznie wzrastały o 30%, co w efekcie przyniosło wzrost z kwoty 1,63 tys. PLN do 2,74 tys. PLN.
Spadek liczby udzielonych pożyczek był znacznie głębszy niż na rynku kredytów gotówkowych – zwłaszcza w roku 2018 w porównaniu dwóch poprzedzających lat. Zgoła inna sytuacja była widoczna w statystykach dotyczących ilości klientów. Ich liczba w firmach pożyczkowych wzrosła w porównaniu do poprzednich dwóch lat i to znacznie – z 722 tys. do 886 tys. Liczba klientów sektorze pożyczkowym rosła znacznie szybciej niż w sektorze bankowym.
RYNEK W LICZBACH –2018 ROK
Wartość udzielonych pożyczek
Instytucje pożyczkowe uczestniczące w badaniu ankietowym w całym 2018 roku udzieliły 2,12 mld PLN pożyczek na cele konsumpcyjne, kontynuując wzrost obserwowany we wszystkich analizowanych latach. Jest to o 10,3% więcej niż w 2017 roku. Mimo konsekwentnego wzrostu w kolejnych okresach rocznych, dynamika zmian wartości udzielonych pożyczek spowalnia z roku na rok. W okresie 2017/2016 wzrost był na poziomie 11,5%, rok wcześniej 29,3%, a we wcześniejszych trzech latach nawet 67–75%. Średnie tempo rocznych zmian wartości udzielonych pożyczek w latach 2008–2018 wynosi 40,4%.
Liczba udzielonych pożyczek
W 2018 roku firmy uczestniczące w badaniu udzieliły 775,2 tys. pożyczek na cele konsumpcyjne. Jest to drugi rok z rzędu, w którym odnotowano spadek w tym obszarze, co w połączeniu z rosnącą łączną wartością sprzedanych produktów oznacza wzrost wartości jednostkowej pożyczki (patrz wykres 8). W porównaniu z 2017 rokiem udzielono o 14,5% mniej pożyczek, podobny spadek miał też miejsce na przełomie lat 2016 i 2017, czyli -14,4%. Spadek dynamiki wartości udzielonych pożyczek, a w jeszcze większym stopniu spadek ich liczby, potwierdza wcześniejszy wniosek o wyczerpywaniu się potencjału wzrostu i osiągnięcia fazy dojrzałości w rozwoju sektora.
Średnia wartość pożyczki
Po spadkach wartości odnotowywanych w dwóch pierwszych latach analizy (2009 i 2010), od 2011 roku obserwuje się systematyczny wzrost przeciętnej wartości pożyczki. W tym okresie wartość ta wzrosła już ponad 3-krotnie, z około 800 PLN w 2010 r. do ponad 2,74 tys. PLN w 2018 r. W porównaniu z 2017 rokiem odnotowano wzrost aż o 29,1% (w ujęciu bezwzględnym o ponad 600 PLN) i jest to poziom zbliżony do tego odnotowanego na przełomie lat 2016 i 2017, rzędu 30,3%. W okresie od 2011 roku średnia wartość pożyczki rosła w przeciętnym tempie rdr 16,8%.
Rok 2018 różnił się pod kilkoma względami od poprzednich lat, kiedy na fali rosnącej były nastroje konsumentów i przedsiębiorców. Na koniec ub. roku ujawniły się tendencje, które wskazują na początek zmian w nastrojach konsumenckich i koniunkturze.
Uczestnicy badania:
AASA POLSKA S.A., AXCESS FINANCIAL POLAND SP. Z O.O. , CAPITAL SERVICE S.A. , COFIDIS S.A. ODDZIAŁ W POLSCE, CROSS LOAN SP. Z O.O. , EVEREST FINANSE S.A. , MASH POLAND SP. Z O.O. , MIKROKASA S.A. , NOVUM FINANCE SP. Z O.O. , SMS KREDYT SP. Z O.O. , TAKTO FINANSE SP. Z O.O. , VIPPO SP. Z O.O. , VISSET SP. Z O.O. , WONGA.PL SP. Z O.O.
Wszystkie dane: źródło – Raport Badania Ankietowego KPF lata 2008 – 2018
