Sprzedaż pożyczek w styczniu 2021 r. spadła niemal o 11 proc. w ujęciu wartościowym w porównaniu do grudnia 2020 r. Wynik ten dowodzi lekkiego odbicia na rynku pozabankowym, choć branży daleko do kondycji sprzed pandemii.
Koniec roku to dla Polaków czas zwiększonych wydatków, a dla firm pożyczkowych zazwyczaj czas największych zysków. Z tego powodu w grudniu 2020 r. na rynku pozabankowym dało się zauważyć lekkie odbicie, które utrzymało się także w pierwszych tygodniach 2021 r.
Nadal jednak wynikom notowanym obecnie przez branżę daleko do tych sprzed pandemii. Na spadki wpływa niekorzystna koniunktura gospodarcza, wzrost ryzyka kredytowego, a także wprowadzony restrykcyjny limit kosztów pozaodsetkowych.
Firmy pożyczkowe z lekkim odbiciem
Z raportu Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego wynika, że aktywność sektora utrzymuje się na poziomie zdecydowanie niższym niż przed rokiem. W ujęciu wartościowym sprzedaż pożyczek w styczniu 2021 r. sięgnęła zaledwie 80 proc. sprzedaży notowanej w styczniu 2020 r.
Uzyskane dane dowodzą jednak lekkiej odwilży na rynku. Już w grudniu 2020 r. obserwowano wzrost liczby zapytań o raport BIK. Był on związany z obchodami Bożego Narodzenia. W pierwszych tygodniach stycznia 2021 r. liczba zapytań spadła, co wynikało zapewne z dni wolnych w okresie noworocznym. Jednak już w drugiej połowie stycznia ponownie wzrosła, by w ostatnim tygodniu miesiąca zbliżyć się do 60 tys.
Liczba zapytań o klientów aplikujących o pożyczkę w ciągu ostatnich 12 miesięcy w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego
Źródło: CRIF
Stabilizacja w udzielaniu pożyczek
Z danych zebranych przez CRIF wynika, że w ujęciu wartościowym sprzedaż pożyczek w styczniu 2021 r. była o niemal 11 proc. niższa w porównaniu do grudnia 2020 r. Branża odnotowała także 8,7 proc. spadek liczby udzielonych pożyczek i 2,4 proc. spadek średniej wartości pożyczki.
Liczba i wartość przyznanych pożyczek w okresie ostatnich 12 miesięcy w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego
Źródło: CRIF
Średnia wartość pożyczki w okresie ostatnich 12 miesięcy w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego
Źródło: CRIF
Sprzedaż pożyczek w styczniu 2021 r.
Średnia wartość pojedynczego zobowiązania udzielonego w styczniu 2021 r. wyniosła 3067 zł. To kwota zaledwie o 2,4 proc. niższa w stosunku do miesiąca poprzedzającego oraz o 2,3 proc. niższa w ujęciu rok do roku.
Styczniowe odczyty osiągały zatem wartości zbliżone do tych, które notowane były miesiąc wcześniej. Dowodzi to, że firmy pożyczkowe oceniają zdolność kredytową swoich klientów na poziomie zadowalającym.
Warto jednak zauważyć, że choć poziom średniej pożyczki pozostał praktycznie niezmienny, w styczniu 2021 r. spadła łączna wartość udzielonych pożyczek. Oznacza to, że część klientów mogła zostać pozbawiona możliwości podjęcia pożyczki ze względu na wprowadzone limity kosztów pozaodsetkowych.
Liczba i wartość przyznanych pożyczek w styczniu 2021 w stosunku do średniego tygodnia grudnia 2020
Styczniową odwilż na rynku pozabankowym widać wyraźnie w zestawieniu danych ze stycznia ze średnim tygodniem grudnia 2020 r. Choć w pierwszym tygodniu stycznia widać było pewne osłabienie (wynikające z dni wolnych w okresie noworocznym), wyniki uzyskane w kolejnych tygodniach były lepsze od wyników uzyskanych w średnim tygodniu grudnia. Poprawa ta była jednak niewielka i wynikała przede wszystkim z większej liczby udzielonych zobowiązań.
Odsetek odrzuconych wniosków. Wrzesień 2020 r. – styczeń 2021 r.
Źródło: CRIF
Aktywność firm pożyczkowych
Z danych zebranych przez CRIF wynika, że w styczniu wzrosła również liczba aktywnych firm pożyczkowych (czyli takich, które w analizowanym okresie udzieliły choć jednego zobowiązania). Jedna firma zdecydowała się rozpocząć lub wznowić działalność pożyczkową.
Na wyniki aktywności segmentu pożyczkowego ma wpływ rosnąca popularność segmentu płatności odroczonych. Z roku na rok przybywa firm, które oferują usługi w modelu BNPL (buy now, pay later). Spośród 38 podmiotów obecnych na rynku aż 3 spółki działają w sektorze odroczonych płatności. Pozostałe 35 to firmy pożyczkowe. Z raportu CRIF wynika, że w stosunku do ubiegłego roku rynek pozabankowy skurczył się o 24 proc. (spadek z 46 do 35 aktywnych firm pożyczkowych).
Liczba aktywnych pożyczkodawców
Źródło: CRIF
Podsumowanie
Styczeń 2021 r. zdecydowanie dowiódł odwilży na rynku finansowym, choć uzyskanym wynikom daleko do tych notowanych w styczniu 2020 r. Pożyczkodawcy udzielają zdecydowanie mniejszej liczby pożyczek, co może prowadzić do utrudnień w uzyskaniu dostępu do gotówki, a nawet do wykluczenia finansowego.
