Chętnie sięgamy po tanie kredyty i pożyczki z niewysokimi ratami, rzadko jednak zapoznajemy się ze wszystkimi warunkami podejmowanego zobowiązania. Takie smutne wnioski płyną z raportu „Preferencje pożyczkowe Polaków”, który przygotowała właśnie Federacja Konsumentów wspólnie z Fundacją Rozwoju Rynku Finansowego.
Największym wzięciem spośród wszystkich produktów finansowych cieszy się karta kredytowa – korzysta z niej aż 41% Polaków. Inne popularne produkty to kredyt konsumencki / gotówkowy w banku oraz kredyt ratalny. Po pożyczkę w firmie pożyczkowej sięga zaledwie 1 osoba na 10.
Aż 45 proc. ankietowanych zadeklarowało, że na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy posiadało zobowiązanie finansowe w postaci kredytu lub pożyczki. Niemal co piąty Polak przypuszcza, że być może sięgnie po takie zobowiązanie w ciągu najbliższego roku, a 36% zdecydowanie odrzuca taką możliwość.
Po dodatkowy zastrzyk gotówki sięgają najczęściej osoby w wieku od 35 do 49 lat. Dużą grupę zadłużonych stanowią także osoby młode – w wieku od 18 do 34 lat. Najrzadziej po kredyty i pożyczki sięgają osoby najstarsze – powyżej 65. roku życia.
Większość osób sięgających po dodatkowy zastrzyk gotówki ocenia swoją sytuację materialną jako średnią. Oznacza to, że ich dochody wystarczają na pokrycie bieżących wydatków, jednak na poważniejsze zakupy muszą oszczędzać. Niemal co 4 pożyczkobiorca i kredytobiorca deklaruje, że jego status materialny jest dobry i starcza mu na wiele bez oszczędzania.
Jeśli chodzi o wielkość gospodarstwa domowego to po pożyczki i kredyty najczęściej sięgają pary – stanowią 28% wszystkich podejmujących zobowiązania finansowe. Niemal równie często dodatkowy zastrzyk gotówki sięgają trzyosobowe i czteroosobowe gospodarstwa domowe. Najrzadziej pożyczką lub kredytem posiłkują się jednoosobowe gospodarstwa domowe.
Zdecydowana większość Polaków o pożyczkę woli prosić rodzinę lub znajomych, niż udać się po pomoc do instytucji finansowej. W przypadku nagłego wydatku do bliskich zwróci się 4 na 10 Polaków. Co trzecia osoba uda się po gotówkę do swojego banku, a 17% ankietowanych poszuka innego banku. Tylko 4% respondentów deklaruje, że zwróci się o pomoc do firmy pożyczkowej.
Polacy w obliczu nagłych kłopotów finansowych swoje pierwsze kroki zazwyczaj kierują do banku. Niemal 2/3 ankietowanych nigdy nie skorzystało z oferty firm pożyczkowych, podczas gdy z oferty banku nie korzystała zaledwie co 5 osoba.
Dlaczego pożyczamy?
Polacy sięgają po kredyty i pożyczki głównie wtedy, gdy zmagają się z nagłym wydatkiem (62% ankietowanych) lub z koniecznością zaspokojenia pilnej potrzeby (29%). 25% ankietowanych sięgnęło po zobowiązanie finansowe, ponieważ zaoferowano im atrakcyjną ofertę.
Dlaczego nie pożyczamy?
Polacy, którzy zdecydowanie wykluczyli możliwość podjęcia pożyczki i kredytu na przestrzeni najbliższego roku, traktują długi jako ostateczność. Niechęć do pożyczania zadeklarowało niemal 50% z nich. Nieco mniej (40%) nie potrzebuje dodatkowych pieniędzy. Z kolei 21% nie pożycza, ponieważ obawia się, że nie podoła terminowej spłacie podjętego zobowiązania.
Na co pożyczamy?
Polacy najczęściej pożyczają na remont mieszkania. Z tego powodu po pożyczkę lub kredyt sięgnęło 34% ankietowanych. Bardzo często pożyczamy również na leki oraz leczenie, wyposażenie mieszkania, a także zakup samochodu.
Cele, na jakie najczęściej pożyczamy, zmieniają się wraz z wiekiem. Młodzi ludzie dużo chętniej podejmują pożyczki i kredyty, by sfinansować wymarzone wakacje czy zakup urządzeń elektronicznych, np. smartfona. Z kolei osoby starsze częściej zadłużają się, by sfinansować leczenie lub zakup towarów od akwizytora.
Jak wybieramy ofertę?
Przy wyborze właściwej oferty Polacy najczęściej kierują się wysokością oprocentowania. Na ten parametr zwraca uwagę połowa ankietowanych. Duże znaczenie ma także wysokość rat, łączny koszt całego zobowiązania oraz przejrzystość umowy.
Za najważniejszy element przy podejmowaniu kredytu lub pożyczki uznajemy wysokość kosztów związanych z podjęciem zobowiązania. Za najmniej istotne uznajemy natomiast opinie o firmie oraz rekomendacje naszych bliskich.
Warto jednak pamiętać, że to właśnie opinie o firmach pożyczkowych i bankach pozwalają zweryfikować rzetelność danej marki. Sprawdzenie, co o danej firmie piszą użytkownicy w sieci, uznawane jest za najpewniejszy sposób weryfikacji uczciwości wybranej marki. Na taki krok decyduje się ponad połowa Polaków sięgających po dodatkowy zastrzyk gotówki.
Przy podpisywaniu umowy Polacy najczęściej sprawdzają całkowity koszt pożyczki lub kredytu. Tę odpowiedź wskazało aż 60% ankietowanych. Ponad połowa respondentów deklaruje, że czyta dokładnie umowę, natomiast co 3 konsument sprawdza wyłącznie wysokość raty i termin jej płatności. Tego typu niefrasobliwe zachowanie cechuje zwłaszcza starszych konsumentów.
Spłata zobowiązania
Polacy deklarują, że sumiennie spłacają swoje zobowiązania. 64% ankietowanych podkreśla, że nigdy nie miało problemów ze spłatą podjętej pożyczki czy kredytu. Do takich problemów w dalekiej przeszłości przyznało się 10% ankietowanych.
Większość pożyczkobiorców i kredytobiorców jest świadoma, że w przypadku problemów z terminową spłatą zobowiązania pierwszym krokiem powinno być powiadomienie pożyczkodawcy lub kredytodawcy o zaistniałych trudnościach. Aż 38% ankietowanych uważa, że w takiej sytuacji powinno się poprosić o pomoc rodzinę. 16% ankietowanych przyznaje, że sięgnęłoby po kolejną pożyczkę, by spłacić poprzednie zobowiązanie.
