Obserwowany aktualnie rozwój europejskiego rynku kredytów konsumenckich wynika w szczególności z rosnącego zapotrzebowania klientów na tego typu produkty oraz rosnącej konkurencji i liczby podmiotów świadczących usługi finansowe. Duże znaczenie ma też postęp w zakresie technologii, ułatwiającej do nich dostęp (dynamika wzrostu sektora FinTech). Motywując to potrzebą dostosowywania obowiązujących regulacji prawnych do zmieniającej się rzeczywistości społeczno-gospodarczej, prawodawcy dokonują ich okresowych przeglądów. Takie działania w obszarze kredytu konsumenckiego zapowiedziała właśnie Komisja Europejska.
Dyrektywa z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki (2008/48/EC), czyli tzw. Dyrektywa CCD, weszła w życie już ponad 10 lat temu i – co istotne – była tworzona w okresie przedkryzysowym. Zmiany jakie przez ten czas zaszły na rynku kredytu konsumenckiego są wyraźnie widoczne, a wspomnieć wystarczy tu chociażby o całym wachlarzu nowych produktów i usług finansowych czy nowoczesnych formach zawierania i obsługi umów kredytowych. Oczywistym jest zatem, że za tymi zmianami nadążać powinny regulacje prawne.
Zapowiedziana właśnie inicjatywa Komisji Europejskiej nie jest jednak pierwszym jej działaniem podejmowanym w obszarze kredytu konsumenckiego. Już w maju 2014 r. opublikowano pierwszy raport z przeglądu implementacji i stosowania Dyrektywy CCD. Komisja uznała wówczas, że musi aktywnie przyglądać się stosowaniu Dyrektywy w poszczególnych krajach członkowskich UE.
– Komisja Europejska dostrzega, że rozwój cyfrowego rynku usług finansowych wiąże się z korzyściami i zagrożeniami, zarówno dla kredytodawców, jak i kredytobiorców. W tym świetle zapowiedziała ewaluację obowiązujących przepisów w obszarze kredytu konsumenckiego, biorąc pod wzgląd w szczególności efektywność obecnych rozwiązań prawnych, ich spójność z innymi regulacjami dotyczącymi rynku detalicznych usług finansowych czy adekwatność przepisów Dyrektywy do współczesnych problemów i potrzeb – wskazuje mec. Szymon Dejk z Departamentu Prawno – Legislacyjnego KPF.
Przegląd przepisów Dyrektywy będzie obejmował zmiany jakie zaszły na rynku od 2008 r. oraz obciążenia i korzyści wynikające z obecnych przepisów dla poszczególnych jego uczestników, w tym ich wpływ na prowadzenie biznesu, ochronę konsumentów i funkcjonowanie organów państwa.
– Funkcjonowanie Dyrektywy CCD zostanie zbadane na poszczególnych etapach kreacji rynku kredytowego, tj. od projektowania i dystrybucji produktów kredytowych, przez ich sprzedaż łączoną z innymi produktami i usługami, ocenę zdolności kredytowej, realizację obowiązków informacyjnych, po prawo odstąpienia od umowy, czy prawo do wcześniejszej spłaty. Ponadto Komisja Europejska przyjrzy się także regulacjom krajowym, które mogą być istotne w kontekście sprzedaży transgranicznej, a jednocześnie nie są obecnie objęte przepisami Dyrektywy, np. w przedmiocie maksymalnych kosztów kredytu konsumenckiego. Dla przypomnienia, to ostatnie ograniczenie funkcjonuje już w Polsce, co nie jest standardem na wszystkich rynkach europejskich – mówi mec. Marcin Czugan, Wiceprezes Zarządu KPF.
Proces przeglądu Dyrektywy CCD rozpocznie się formalnie od zainicjowania publicznych konsultacji w tej sprawie, które zostały zapowiedziane na trzeci kwartał 2018 r., a które potrwać mają 12 tygodni. Publikację raportu z konsultacji przewiduje się natomiast wiosną 2019 r. Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych będzie brała udział w tych konsultacjach na każdym ich etapie. Na podstawie uzyskanych odpowiedzi Komisja będzie decydować o kierunku i zakresie ewentualnych zmian w obowiązującym prawie, co następnie może wiązać się z koniecznością ich implementacji do polskiego porządku prawnego i tym samym nowelizacją ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
