Z analizy Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego wynika, że podczas gdy dla branży pożyczkowej luty był trzecim miesiącem z rzędu o wyraźnie niższej aktywności instytucji pożyczkowych, a wartość udzielonego finansowania spadła później 1 mld złotych, rynek płatności odroczonych zanotował wyraźne odbicie.
W lutym wartość udzielonych tradycyjnych pożyczek pozabankowych spadła do poziomu 978 mln zł względem 1,07 mld zł w styczniu i względem 1,39 mld zł w, rekordowym dla branży, listopadzie 2022 roku. Spadła również liczba udzielonych pożyczek, która wyniosła w lutym 285 tys., a więc o 6,9 proc. mniej niż w styczniu. Końcówka poprzedniego roku i początek 2023 roku przyniosły zatem wyraźne hamowanie na rynku pożyczek pozabankowych, chociaż dane za marzec prezentują już dodatnie dynamiki wzrostu.
Rynek pożyczkowy w marcu
Według danych CRIF w marcu 2023 r. instytucje pożyczkowe udzieliły 326 tys. pożyczek o łącznej wartości 1,16 mld złotych, co w porównaniu do lutego oznacza wzrost o 14,4 proc. w ujęciu liczbowym i wzrost o 19,3 proc. w ujęciu wartościowym. Wzrosty rok do roku to kolejno 10,5 proc. w przypadku wartości udzielonego finansowania oraz 14,4 proc. w przypadku liczby udzielonych pożyczek. Odnotowane wzrosty to jednak nie tyle nagła poprawa sytuacji w branży, ile w dużej mierze efekt różnicy w liczbie dni roboczych, których w marcu było 23 w stosunku do 20 dni w lutym.
Średnia kwota pojedynczej pożyczki udzielonej w marcu wyniosła 3554 zł w stosunku do 3409 zł w poprzednim miesiącu (+4,3% m/m) i wobec 3680 zł w marcu 2022 r. (-3,4% r/r).
W kolejnych miesiącach branżę pożyczkową czekają kolejne zmiany, gdyż od 18 maja zaczną obowiązywać nowe zasady weryfikacji zdolności kredytowej, co z pewnością przełoży się na aktywność sektora. Już w danych za marzec można zauważyć, że kolejne trzy podmioty zawiesiły swoją działalność. Liczba aktywnych instytucji pożyczkowych, uczestniczących w systemie wymiany informacji firmy CRIF, wyniosła w poprzednim miesiącu 36, z czego 5 to podmioty specjalizujące się w usłudze BNPL. Dla porównania, liczba aktywnych podmiotów jeszcze w marcu zeszłego roku wynosiła 43. Warto także zaznaczyć, że zmiany regulacyjne obejmą nie tylko segment tradycyjnych pożyczek konsumenckich, ale również usługi BNPL.
Dane sektora BNPL za luty
Po słabym grudniu i styczniu, kiedy rynek płatności odroczonych odnotowywał wyraźne spadki sprzedaży w stosunku do wcześniejszych okresów, luty przyniósł odbicie. Firmy oferujące usługi typu buy now, pay later udzieliły w lutym br. finansowania o wartości 261,4 mln złotych, czyli o 16,3 proc. więcej niż w pierwszym miesiącu nowego roku oraz o 184,1 proc. więcej niż przed rokiem. Wzrosła też liczba transakcji, których łącznie w lutym odnotowano około 750 tys., co oznacza wzrost o 7,5 proc. w porównaniu do stycznia 2023 r. i o 261,9 proc. w relacji do analogicznego okresu w ubiegłym roku.
Jak komentuje Piotra Badura, wiceprezes CRIF, rosnąca liczba klientów korzystających z usług BNPL świadczy o wzroście popularności i zaufania do tego typu usług finansowych wśród polskich konsumentów:
Liczbę klientów korzystających z usług BNPL w lutym br. szacuje się na około 370 tysięcy. W relacji miesiąc do miesiąca wzrost nie jest bardzo znaczący, gdyż wynosi 6,7 proc., ale już w ujęciu rocznym wzrost wynosi aż 186 procent, co niewątpliwie należy uznać za sukces dostawców płatności odroczonych nad Wisłą. Polacy polubili tę formę finansowania zakupów, uznając ją za szybką i wygodną. Wzorem przykładów z krajów zachodnich możemy spodziewać się dalszego rozwoju tego segmentu rynku.
