Przed nami trzecia tercja starcia hokejowego, jakim niewątpliwie była nowelizacja ustawy, w skrócie nazywana antylichwą.
Czyli po wprowadzeniu limitu kosztów pozaodsetkowych (18 grudnia 2022r) oraz m.in. obowiązkowi raportowania wszystkich udzielanych pożyczek do Biura Informacji Kredytowej (18 maja 2023) od 1 stycznia 2024 działalność instytucji pożyczkowych będzie podlegała nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
Wtorkowy komunikat KNF w tej sprawie
Komisja Nadzoru Finansowego poinformowała, że podmioty wpisane do rejestru instytucji pożyczkowych, które nie spełnią nowych wymogów, mogą prowadzić działalność w zakresie udzielania kredytów konsumenckich bez spełniania tych wymogów do 31 grudnia 2023 roku. Po tym terminie zostaną wykreślone z prowadzonego przez KNF rejestru.
Instytucje pożyczkowe mają obowiązek poinformowania KNF o podjętych działaniach w kierunku spełnienia nowych wymogów do 30 listopada br. IPożyczkodawcy powinni odnieść się do nowych wymogów w zakresie:
- formy prawnej (instytucja pożyczkowa może prowadzić działalność wyłącznie w formie spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w której ustanowiono radę nadzorczą)
- wymogów kapitałowych (minimalny kapitał zakładowy instytucji pożyczkowej wynosi 1 mln zł i może być pokryty wyłącznie wkładem pieniężnym, przy czym środki na pokrycie tego kapitału nie mogą pochodzić z kredytu, pożyczki, emisji obligacji lub ze źródeł nieudokumentowanych).
Komisja podkreśliła, że wymogi powinny zostać spełnione do 31 grudnia 2023 roku.
“Od 1 stycznia 2024 roku instytucje pożyczkowe, które nie będą spełniały wspomnianych wymogów, zostaną wykreślone z rejestru instytucji pożyczkowych, prowadzonego przez KNF. Spełnienie tych wymogów powinno być potwierdzone wpisem w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, z uwagi na to, że zmiana umowy spółki, a także podwyższenie kapitału zakładowego dla swej skuteczności wymagają wpisu do rejestru. Brak takiego wpisu będzie podstawą do wykreślenia instytucji pożyczkowej z rejestru” – informuje Komisja Nadzoru Finansowego.
Obowiązek raportowania instytucji pożyczkowych
Po 1 stycznia 2024 r. instytucje pożyczkowe kontynuujące działalność będą zobowiązane do przekazywania KNF kwartalnych i rocznych sprawozdań z działalności w zakresie udzielania kredytu konsumenckiego. Mają one obejmować następujące informacje:
- o udzielonych kredytach konsumenckich, w tym ich liczbie, z uwzględnieniem liczby kredytów, o których mowa w art. 36b ustawy o kredycie konsumenckim, wartości, strukturze terminowej i walutowej oraz opóźnieniach w spłatach
- zawartych umowach o kredyt konsumencki, w tym ich liczbie, rodzajach oraz statusie
- liczbie klientów, którym udzielono kredytu konsumenckiego, z uwzględnieniem liczby klientów, którym udzielono kredytu, o którym mowa w art. 36b ustawy o kredycie konsumenckim
- łącznych przychodach uzyskanych z działalności w zakresie udzielania kredytu konsumenckiego z wyodrębnieniem przychodów uzyskanych w związku z pozaodsetkowymi kosztami kredytu
- bilansie, ze wskazaniem źródeł finansowania działalności w zakresie udzielania kredytu konsumenckiego
- osobach pełniących funkcje członka zarządu, rady nadzorczej i prokurenta instytucji pożyczkowej, w tym o spełnianiu przez te osoby określonych w ustawie wymagań w zakresie niekaralności (brak prawomocnego skazania za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe).
Informacje te mają być raportowane tylko w sposób elektroniczny, za pośrednictwem udostępnionych przez KNF formularzy na swojej stronie.
Obowiązki instytucji pożyczkowych oraz ich konsekwencje
W przypadku niewykonywania przewidzianych w ustawie o kredycie konsumenckim obowiązków przekazania informacji KNF bądź nieprawidłowego ich wykonania, KNF będzie mogła m.in.:
- nałożyć karę pieniężną do wysokości 150 tys. zł na członka zarządu instytucji pożyczkowej bezpośrednio odpowiedzialnego za nieprawidłowości,
- nałożyć na instytucję pożyczkową karę pieniężną do wysokości 15 mln zł, a także wystąpić do organu instytucji pożyczkowej z wnioskiem o odwołanie członka zarządu bezpośrednio odpowiedzialnego za nieprawidłowości.
- Komisja będzie też mogła zawiesić w czynnościach członka zarządu bezpośrednio odpowiedzialnego za nieprawidłowości do czasu podjęcia rozstrzygnięcia w sprawie wniosku o jego odwołanie (zawieszenie w czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji w zakresie praw i obowiązków majątkowych tego podmiotu),
- wykreślić instytucję pożyczkową z rejestru instytucji pożyczkowych, a jeżeli jest wpisana jednocześnie do rejestru pośredników kredytowych – także z tego rejestru.
Opłaty do KNF uiszczane przez instytucje pożyczkowe
Nowelizacja przewiduje, że instytucje pożyczkowe będą musiały wnosić roczne wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru. Terminy ich wnoszenia, wysokość i sposób obliczania wpłat, a także sposób i terminy rozliczania należności z tytułu wpłat oraz wzór deklaracji o dokonaniu wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru, określi Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia. Dodatkowo instytucje pożyczkowe będą zobowiązane do przekazania KNF, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, deklaracji o dokonaniu wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru.