Wprowadzone w branży pożyczkowej regulacje prawne przyczyniły się do usystematyzowania i większej profesjonalizacji tego rynku. Ustawa o kredycie konsumenckim zapobiega rolowaniu pożyczek i skutecznie chroni portfele klientów przed nadmiernymi wydatkami
Nie każda pożyczka to chwilówka
Od kilkunastu lat rynek pożyczkowy rośnie w siłę. Na pożyczki wydajemy miliardy. Odsetki i opłaty od pożyczek kosztują nas w skali roku minimum 3 mld złotych, a są to i tak bardzo ostrożne szacunki. Sporą popularnością cieszą się zarówno chwilówki, jak i pożyczki ratalne. Niewiele osób wie, że to dwa odrębne produkty finansowe. Chwilówki udzielane są na krótki termin i dotyczą niewielkich kwot. Niekiedy pierwszą pożyczkę (do określonej kwoty i pod warunkiem terminowej spłaty) możemy otrzymać za darmo. Musimy spłacić je od razu w formie jednej, rzadziej dwóch rat. Inaczej wygląda to w przypadku pożyczek ratalnych: ich termin spłaty jest dłuższy, umożliwiają również wnioskowanie o przyznanie wyższych niż w odniesieniu do chwilówki sum. Spłacamy je w formie miesięcznych rat i sami decydujemy o tym na ile rozłożymy swoje zobowiązanie.
Co zmieniła ustawa o kredycie konsumenckim?
Zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 12 maja 2011 roku kredytem konsumenckim jest zobowiązanie finansowe udzielane przez kredytodawcę na rzecz kredytobiorcy na mocy podpisanej umowy. Pierwotnie ustawa o kredycie konsumenckim określała nie tylko to, czym jest produkt finansowy, lecz również regulowała maksymalną wysokość odsetek. Oprocentowanie nie mogło przekraczać 4-krotności stopy lombardowej NBP. Przepisy nie dotyczyły jednak kosztów dodatkowych, dlatego 11 marca 2016 roku znowelizowano ustawę o kredycie konsumenckim.
W świetle nowych przepisów prowizja za udzielenie pożyczki mogła stanowić maksymalnie 25 proc. pożyczonej kwoty i 30 proc. kwoty pożyczki w skali roku. Ponadto, koszt pożyczki nie ma prawa przekroczyć 100 proc. pożyczonego kapitału, a opłaty za monity i odsetki karne nie mogą stanowić więcej niż 15% pożyczonej kwoty.
Ustawa nowelizująca wprowadziła do ustawy o kredycie konsumenckim nieznane wcześniej na gruncie polskiego prawa pojęcie instytucji pożyczkowej. Tym, co warto podkreślić jest m.in. fakt, że w świetle ustawy o kredycie konsumenckim instytucja pożyczkowa może prowadzić działalność jedynie w formie spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Minimalny kapitał musi wynosić 200 tys. złotych, a jego źródłem nie mogą być kredyty i pożyczki, emisja obligacji czy nieudokumentowane dochody. W ustawie brakuje jednak przepisów, które pozwoliłyby wyegzekwować wspomniany zapis.
W celu ochrony interesów pożyczkobiorców na pożyczkodawców został nałożony obowiązek informowania o całkowitym koszcie pożyczki jeszcze przed podpisaniem umowy, informowania w czytelny, jasny i niebudzący wątpliwości sposób o RRSO, oprocentowaniu i wysokości prowizji. Celem ustawy nowelizującej jest zwiększenie poziomu ochrony konsumentów korzystających z usług instytucji pozabankowych. Do zawartych w ustawie zapisów musi stosować się każda udzielająca pożyczek firma.
Rolowanie pożyczek i niezwracanie kosztów
Wspomniana ustawa nie zabrania wprawdzie rolowania pożyczek, lecz staje się ono mniej opłacalne dla pożyczkodawców. Przedłużenie terminu spłaty wiąże się z dodatkowymi kosztami, które zostały określone w ustawie o kredycie konsumenckim. Obowiązujący w momencie podpisania umowy pożyczkowej limit kosztów pożyczkowych obejmuje także te związane z rolowaniem. Przed nowelizacją przepisów prowizja za przedłużenie terminu spłaty była niekiedy wyższa niż sam koszt zaciągnięcia zobowiązania. Obecnie klient, który nie spłacił pożyczki w ciągu 120 dni, a bierze kolejną jest chroniony. Wszystkie uiszczone przez niego opłaty nie mogą przekraczać limitu kosztów pozaodsetkowych naliczanych od kwoty pierwszego zobowiązania.
Bezpieczeństwo to podstawa
Najlepszą receptą na to jak bezpiecznie pożyczać pieniądze są jednak nie tyle obowiązujące w tym zakresie przepisy, co…rozsądek samych pożyczkobiorców. Po pierwsze, należy ubiegać się o przyznanie tylko takich kwot, które bez problemu będziemy mogli zwrócić. Po drugie, warto korzystać jedynie z usług zaufanych i wiarygodnych firm, które jeszcze przed zawarciem umowy poinformują nas o wszystkich związanych z pożyczką kosztach. Po trzecie, tym co uchroni nas przed przykrymi finansowymi niespodziankami jest dokładnie zapoznanie się z umową, bowiem to w niej znajdują się najważniejsze dla nas informacje. Tym bardziej, że podpisanie jej jest równoznaczne z tym, że akceptujemy wszystkie zawarte w niej zapisy. W razie wątpliwości otrzymany wzór umowy możemy skonsultować z prawnikiem lub skontaktować się z przedstawicielami firmy pożyczkowej, którzy rozwieją nasze wątpliwości i odpowiedzą na wszystkie pytania.
W Polsce działa około 400 firm pożyczkowych
. Jak zatem wybrać „tą jedyną”? Zwróćmy uwagę na to jak długo dany pożyczkodawca istnieje na rynku, jakimi opiniami się cieszy i czy należy do Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce. Istotna jest także czytelność oferty, a więc m.in. jasne przedstawienie warunków, które musimy spełnić, by otrzymać pożyczkę, kosztów zobowiązania oraz maksymalnej kwoty o jaką możemy się ubiegać. Warto także zwrócić uwagę na to jak firma weryfikuje potencjalnych klientów i jak podchodzi do kwestii ochrony danych osobowych. Ostatni krok na drodze do bezpiecznego pożyczania pieniędzy, to zapoznanie się z kosztami pożyczki oraz ustalenie tego kiedy i na jakich zasadach możemy przedłużyć termin spłaty lub oddać pożyczkę przed terminem.
Autor: Piotr Siwiec, CEO SuperGrosz , marki wyróżnionej tytułem „Super Brand 2017” podczas Gali Loan Magazine Awards 2017.
