Działania UOKiK mają zapewnić polskim konsumentom dostęp do precyzyjnych informacji na temat kosztów korzystania z tzw. komercyjnych wakacji kredytowych. Mają również zagwarantować klientom pełną informację o możliwości odstąpienia od tego rozwiązania.
– Pozaustawowe wakacje kredytowe nie są rozwiązaniem darmowym, stąd konsument powinien dysponować pełną, rzetelną i jasną informacją o konsekwencjach odroczenia spłaty rat – podkreśla Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Wakacje kredytowe pod lupą
Już na początku kwietnia zostały podjęte pierwsze działania UOKiK w kwestii wakacji kredytowych. Urząd wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie tzw. wakacji kredytowych, które udzielane były przez banki.
UOKiK sprawdzał m.in.:
- sposób informowania konsumentów o koszcie odroczenia spłaty rat,
- respektowanie odstąpienia od zmian wprowadzonych do umowy kredytu w zakresie odroczenia spłaty rat,
- informowanie o możliwości skorzystania z tego uprawnienia.
UOKiK wykrył nieprawidłowości wśród 14 spośród 26 sprawdzonych ofert bankowych. Niektóre z tych instytucji przed podjęciem przez klienta decyzji o skorzystaniu z wakacji kredytowych nie udzielały mu pełnej informacji o skutkach finansowych, jakie niesie ze sobą odroczenie spłaty kredytu. Klienci nie otrzymywali m.in. pełnych informacji na przykład na temat wysokości rat po wakacjach kredytowych czy o stosowanych w takim wypadku zasadach naliczania odsetek.
Do instytucji, w których wykryto nieprawidłowości, wysłane zostały specjalne zawiadomienia. Większość banków pozytywnie odniosła się do zastrzeżeń UOKiK. Część z nich już wyeliminowała wskazane nieprawidłowości, natomiast część zadeklarowała rezygnację z niekorzystnych praktyk w wyznaczonym terminie.
– Wyeliminowaliśmy niekorzystne warunki dla kredytobiorców, którzy z uwagi na pandemię koronawirusa zdecydowali się na skorzystanie z oferowanych dobrowolnie przez banki tzw. wakacji kredytowych. Konsumenci mają zagwarantowane prawo do odstąpienia od zmian umowy w ciągu 14 dni, są o tym poinformowani i znają koszty zawieszenia rat oferowanego dobrowolnie przez banki. Będziemy jednak wciąż monitorować sytuację, aby prawa konsumentów były na każdym etapie zagwarantowane – mówi prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
Jako pierwsze do zastrzeżeń UOKiK odniosły się Santander Bank oraz Bank BNP Paribas. To właśnie ich umowy budziły najwięcej wątpliwości. Teraz instytucje wycofały się z kwestionowanych zapisów i podkreśliły, że nie zamierzają interpretować podpisanych przez klientów aneksów jako potwierdzeń uznania zadłużenia.
Ustawowe wakacje kredytowe
Komercyjne wakacje kredytowe oferowane przez banki nie są kierowane do osób, które z powodu epidemii rzeczywiście potrzebują pomocy finansowej. Właśnie z tego powodu ustawodawca przygotował w tym zakresie specjalne rozwiązanie prawne.
Wakacje kredytowe zostały uwzględnione w ustawie o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw, którą Andrzej Duda podpisał 22 czerwca br.
Z rozwiązania mogą skorzystać ci kredytobiorcy, którzy stracili pracę lub główne źródło dochodu po 13 marca 2020 roku. Z kolei ich kredyty były podjęte przed 13 marca 2020 roku, a zakończenie ich spłaty przypada po upływie 6 miesięcy od tej daty.
– Każdy kredytobiorca, który stracił główne źródło dochodu, będzie mógł zawiesić spłatę rat kredytu hipotecznego i konsumenckiego na maksymalnie 3 miesiące. Jest to rozwiązanie darmowe – jedyną opłatą będzie kontynuacja składek za ubezpieczenie w celu zapewnienia dalszej ochrony. To realna pomoc dla kredytobiorców, wspierająca ich w utrzymaniu stabilności finansowej w sytuacji pogorszenia dochodów gospodarstwa domowego – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Skorzystanie z ustawowych wakacji kredytowych jest rozwiązaniem całkowicie bezpłatnym. Wiąże się ono jednak z wydłużeniem okresu spłaty całego zobowiązania właśnie o czas „wakacji”.
